रिमझिम

रिमझिम
अंधारले नभ, ढग दाटलेले
तरंग उठले, मनोमनी..!

गारवा अंगात, पाऊस भिनला
हळूच शिरला, पानोपानी..!

नदी ओढे नाले, ओतप्रोत झाले
अवखळ चाले, प्रवाहाने..!

रानाच्या वाटेने, दरी नि कपारी
रंगते दुपारी, रिमझिम..!

वृक्ष लता वेली, हिरवे गालीचे
स्वप्न या मनीचे, बहरते..!

रान चिंबचिंब, माती मऊ ओल
अंकुरले खोल, कोंभ नवे ..!
• रघुनाथ सोनटक्के

झड

झड 

सावळे अंबर, हिरवी धरणी
सप्तरंगी धनू, अजब करणी

मेघ तो नादतो, सतार सरींचे
आलाप छेडीतो, पवन उरीचे

तृण इवलेसे, दवबिंदू कण
अलगद वाहे, डोळ्यातून मन

अंधार मुरतो, छेडीत तार
झोपडी झेलीते, गारांचा मार

दुधाळ निर्झर, वाहे खळखळ
नदीच्या भेटीस, अंतरी तळमळ

सुगंध मातीस, वीज तडतड
अंकुर फुलतो, झेलीत ही झड
• रघुनाथ सोनटक्के
   मो. ८८०५७९१९०५

 

आलाय श्रावण

आलाय श्रावण
आलाय श्रावण
बरसल्या धारा
चिंबचिंब झाला
भवताल सारा

आलाय श्रावण
हिरवी धरती
फुलुनिया वल्ली
अवतीभवती

आलाय श्रावण
पीक रानी डोले
राबत्या हातांचे
स्वप्न गोड झाले

आलाय श्रावण
रेलचेल चाले
सयांसंगे झिम्मा
गोपाळही खेळे

आलाय श्रावण
सखी ओलीचिंब
नयनात तिच्या
मिलनाचे बिंब
• रघुनाथ सोनटक्के
२८ जुलै २०२०, दै. आदर्श महाराष्ट्र 

 

श्रावण

श्रावण

रिमझिमतो श्रावण
घनदाट रानोमाळी
हिरवे होत चराचर
फुले सोनसकाळी

कुहूकुहू करे कोकिळ
नाचे मोर पिसार्‍यातून
हळूच डोकावे अनिल
ढगांच्या पसार्‍यातून

कधी कोवळी तिरीप
लख्ख दाह तो नभी
इंद्रधनू सप्तरंगासवे
खुलवत राहे कधी

वाहे अवखळ वारा
बिलगतो प्रिया परी
तारूण्य असे बहरले
सुरूच हलक्या सरी

निसर्ग तो धरणीला
वेढून घेत मनोहारी
सुंदर मनमोहक भासे
धरा ही राधा बावरी
• रघुनाथ सोनटक्के, पुणे
  मो. ८८०५७९१९०५

२६ जुलै २०२०, दै. युतीचक्र 
३० जुलै २०२०, दै. आदर्श महाराष्ट्र 

 

 

पावसाची वाट

पावसाची वाट

पेरून झालं गड्या वावर

रोप आलेत थोडे वरं

ढगांशिवाय आभाळ खुलं

जोमानं तू बरस बरं

डोळे लागले आभाळाकडं

आहे पीक जळायचा धोका

अंगावर येतो काटा माझ्या

नको दुबार पेरणीचा मोका

दमदार बरसायला हवं

उगवतीन मग सारे तासं

असंच कोरडं राहीलं तर

होईन देवा माझं कसं ?

धाकधुक आहे मनाला

बरस बा पावसा जोमानं

जीव लागला टांगणीला

मान झुकवली रं कोंबानं

नको पाहुस अशी परीक्षा

करू नकोस राजा हाल

काबाडकष्ट करून उन्हात

फिरवला आहे मी फाळ

• रघुनाथ सोनटक्के, पुणे

  मो. ८८०५७९१९०५

 १८ जुलै २०२० दै युतीचक्र 

 

पावसाची प्रतिक्षा

पावसाची प्रतिक्षा
कुठं पडतो तू भरपूर
कुठं नावापुरताच पडला
याहीवर्षी आम्हावर 
अन्यायच घडला

शिडकावा पडला होता
रोप आता करपली आहेत
तुझ्या येण्याची वाट पाहत
लेकरं तुझी तरसली आहेत

माना टाकल्यात पिकांनी
पानं आता आवरली आहेत
आत्महत्येच्या विचाराने आता कुठं
पोरं तुझी सावरली आहेत

थोडे ढग फिरकतात
अन् लख्खं ऊन पडते
उसनवारीत पेरललं पिक
जगायला तडफडते

बरस बा एकदाचा
नदी नाले तुडूंब वाहू दे
पिकू दे मोत्यावाणी धान
अन् जग सुखी राहू दे
• रघुनाथ सोनटक्के

चिंब आठव

चिंब आठव

चमकून वीज
रुतली घनात
काहूर मनात
माजलंया..!

गारवा झोंबून
काळ्या रातीला
प्रेमाच्या वातीला
चेतवितो..!

बरसता सरी
चिंब चिंब रात
तुझं प्रेमगीत
येई ओठी..!

दाट आठवणी
आल्यात भरून
टिपं ती धरून
डोळ्यांखाली..!

आठवतो तुझा
क्षुब्ध गहिवर
झाला अनावर
मज किती..!

आहे मी जपलं
दोघांचं गुपीत
मनाच्या कुपीत
दरवळे..!

• रघुनाथ सोनटक्के, पुणे

  मो. ८८०५७९१९०५

  १८ जुलै २०२० युवा छत्रपती 
१९ जुलै २०२०, दै. विदर्भ मतदार
२० जुलै २०२०, दै.जनमाध्यम
२३ जुलै २०२०, आदर्श महाराष्ट्र
 २६ जुलै २०२०, लोकशाही वार्ता, प्रतिबिंब पुरवणी 

 साप्ता. लोकसंकेत ६ ऑगस्ट २०२०

 दै.  नवाकाळ १६ ऑगस्ट २०२०

'

 

  

ऋतू हिरवा

ऋतू हिरवा
चातकासम वाट
पाहे बळीराजा
बरसतो मृग तो
करे गाजावाजा

सुटे थंड गारवा
पडे रिमझिम सर
पक्षी लगबगीने
गाठती मग घर

झाडे-फांद्या, वेली
न्हाऊ लागे धरा
घाले गुंफण देही
वेल्हाळ तो वारा

लागे कामास बळी
पेरत बीज पोटी
प्रसवे काळी भुई
अंकुरत मोती

पाऊले पंढरी
पताका नभी डुले
श्रावण सरीसवे
मन होई ओले

वाहे नदी ओसंडून
शुभ्र वाहती झरे
इंद्रधनू दाखवे
सप्तरंग खरे

आषाढ, श्रावण
चैतन्य नवे, गारवा
आवडे जीवास
ऋतू हा हिरवा !
• रघुनाथ सोनटक्के
  पुणे, मो. ८८०५७९१९०५

 १२ जुलै २०२०, दै. युतीचक्र 
१३ जुलै  दै. आदर्श महाराष्ट्र

 

पांडुरंगा

पांडुरंगा

विठू सावळा तू / कर कटेवरी

सोड आता तरी / ध्यान तुझे

तुझ्या या मळ्यात / पिकवितो धान  

नाही थोडा मान  / का विठ्ठला?

काळ्या मातीचाच / लावीतो मी बुक्का

राबतोय सखा / नंदीदेव

रखूमाई सखी / संसारात गोडी

सुख-दु:खा जोडी / नांदताहे

झुलती पताका / उभ्या पिकांवरी

जमले भूवरी / वारकरी

युगे अठ्ठावीस / सोसतो दारिद्र्य

स्वत: मी अभद्र / समजतो

दुष्काळाने असा / गाठला कळस

कष्टाची ही तुळस / डोई माझ्या

शेतामधे माझ्या / करितो मी वारी

हर दु:खे सारी / पांडुरंगा

• रघुनाथ सोनटक्के, पुणे

  मो. ८८०५७९१९०५

विठ्ठला

विठ्ठला

बुडते हे जग / वाचव रे देवा

ऐक माझा धावा / बा विठ्ठला

दु:ख, पीडा, रोग / वाढत का जावे

किती रे पाहावे / बा विठ्ठला

तुझ्या या मळ्यात / पिकवे जो धान  

नाही त्यास मान  / का विठ्ठला?

निर्बल सोसतो / यातना कठीण

भर त्यात प्राण / बा विठ्ठला

जात, धर्म, पंथ / दुग्ध अभिषेक

उपाशी तो एक / का विठ्ठला?

मातले ते ढोंगी / मिथ्या देशभक्ती

मिळे केव्हा मुक्ती / ती विठ्ठला

भ्रष्ट जातीधर्म / स्वार्थी किडे, भुंगे

पाहतो का दंगे / हे विठ्ठला

• रघुनाथ सोनटक्के, पुणे

   मो. ८८०५७९१९०५

२ जुलै २०२० दै. युतीचक्र 

बियाणं

बियाणं

निजलं मातीत

तान्हुलं बियाणं

बरसेन धोधो

उगावं जोमानं

काळ्या भू पडलं

पोटी गोड सपान

रान होईल हिरवं

पीकाच्या रूपानं

कुठे दोन पाती

ये ढेकुळ फोडून

विनवे विठोबाला

दोन हात जोडून

थोडासा शिरवा

जातो ढग पळून

एवढसं रोप ते

जाईन रे जळून

जगण्या धडपडे

गेलं भारानं वाकून

ओतलं मी सारं

ना हातचं राखून

भिजव रान सारं

नव्या तू दमानं

जीव सोडला काही

कोवळ्या कोंबानं

• रघुनाथ सोनटक्के, पुणे

  मो. ८८०५७९१९०५

२५ जुन २०२० दै. आदर्श महाराष्ट्र 
२५ जुन २०२० दै. युतीचक्र 
३० जुन २०२० दै. जनमाध्यम

  

माह्या बाप

माह्या बाप
हाळाची काळं करून
बाप माह्या राबला
खाऊन मिठभाकर
पिल्लायसाठी जगला

बरसला का मिरूग
ढेकलं लागतीन ऊलू
सपन पायते बाप
वावर लागीन फुलू

रातदिसं एक करून
मातीत घाम त्यानं गायला
घरासाठी त्याच्यावाल्या
राब राब राबुन राह्यला

सोसून उन्हाच्या झावा
जमीन त्यानं कसली
थकूनभागून नजर त्याची
वाट पायत बसली

कोळ्ल्या, गरम मातीत
वळ्ल्या त्यानं रेघा
मीरगाची वाट पायते
बाप माह्या रे ढगा

केली मशागत शेताची
उन पाऊस झेलून
जींदगीभर फिटनार नाई
त्याच्या कष्टायचं ऋन
• रघुनाथ सोनटक्के
 पुणे, मो.८८०५७९१९०५

६ जून २०२०, दै. आदर्श महाराष्ट्र आणि  ११ जुन २०२० च्या साप्ताहिक कृषकोन्नतीमधे प्रकाशित   
https://deshonnati.digitaledition.in/2709351/Krushkonnati-2014/11th-Jun-Krushkonnati#page/8/2
 १७ जून २०२०, दै. जनमाध्यम

 

 

काहून नाई पेले देशी

काहून नाई पेले देशी

बाबा तुमी काहून घेतली फाशी
काहून नाई पेले तुमी दारू देशी

तुमी गेले त्या दिशी कोणी नाय पाह्यलं
दारू पेणार्याच्या घराले टिवीवर दाखोलं
तुमी आणली ही टिवी अशीकशी
बाबा काहून नाई पेले तुमी दारू देशी

सारं कसं उलटं हून राह्यलं
ढोसणार्याले अनुदान भेटून राह्यलं
पोशींदा मरून राह्यला उपाशी
बाबा काहून नाई पेले तुमी दारू देशी

नोकरवरगाले सरकार आयोग देवून राह्यलं
बिल नाही म्हून आमाले अंधारात ठुन राह्यलं
आमचं म्हणणार्या सरकारची निती हाय कशी
बाबा काहून नाई पेले तुमी दारू देशी

 • रघुनाथ सोनटक्के

प्रभात

प्रभात

सूर्य लालेलाल

नभी गोल टिळा

चमकती प्रभा

वाढे तोळा तोळा

शेतामधे हिरवे

पीक लांब तुरे

पहाडी लोंबती

दुधी फेस झरे

मखमली तृण

गाई-गुरं चरे

खळखळ नदी,

झुळझुळ वारे

झाडावर गाणे

कोकीळ ती कुहे

खोप्यातून पिल्लू 

उंच नभी पाहे

चकाकते दंव

रानफुल ओले

मकरंद चाखत

भ्रमर तो डोले

• रघुनाथ सोनटक्के

 २२ मे २०२०, दै आदर्श महाराष्ट्र,
२६ मे २०२०, दै युतीचक्र
२७ मे २०२०, दै. जनमाध्यम 
३१ मे २०२०, दै. लोकशाही वार्ता  
 ७ जून २०२०, दै. विदर्भ मतदार
१२ जुलै २०२०, दै. तरुण भारत, नागपूर (आसमंत पुरवणी)

  

   

बेवळा

बेवळा

रोज पायजे त्याले प्याले
खाले चकना दाणे काजू
मस्तवाल झाला साला
रायला हा बेवळा माजू

पिऊन पिऊन रोज
सळ्लं याचं लिवर
कदी पेते देसी कोरी
कदी गावरान पिवर

बायको पोरायले झोळ्ते
भांडे-कुंडे टाकते ईकून
मारामारी गाली गलोच
मारते हाती ईल ते फेकून

पेल्यावर मानत नाई कोनाले
बोलते इंग्लिस केवळा
सुनत नाई कोनाच्या बापाची
हाय हा इब्लिस बेवळा

सारं केलं वाटोय यानं
नुसतं पायजे याले खंबा
अस्या बेवळ्याचं काई खरं नाई
शेवटी होते मंग तो लंबा

• रघुनाथ सोनटक्के

 २१ मे २०२०, दै. युतीचक्र

माय

माय

लेकराले देते पुरन पोई
सोता कयन्याची भाकर
नेमी वायते नदीसारखी
अन् व्हते मायेचा सागर

फाटकं नेमी तिचं लुगळं
शिवते संसार फाटका
पायना टांगुन सावलीत
सह्यते उनाचा चटका

आसू ठूते लपून डोयात
अस्ते कायजी लय वधर
लेकानं जरी दुखोलं तीले
तरी पसरते त्याले पदर

झीजून जन्म चंदनासारका
शेवटालोग खपत रायते
लेकरासाठी तिचा जीव
तयतय निस्ता तुटत रायते

• रघुनाथ सोनटक्के
  मो. ८८०५७९१९०५

  १३ मे २०२०, दै. युतीचक्र आणि दै. जनमाध्यम

११ मे २०२०, दै. आदर्श महाराष्ट्र 

आई माझी

आई माझी
क्षमेचे आगर
दयेचा सागर
मायेची घागर
आई माझी

धन, हिरे-मोती
वाहतो अपार
दीन तो कुबेर
तिच्यापुढे

डोळ्यात दिसते
अगाध ती माया
पदराची छाया
वृक्षापरी!!

शिवला संसार
नेटका करून
कष्टाने भरून
फुलविला

आयुष्याचे शिल्प
शिक्षणाचा वाडा
संस्काराचा घडा
सजविला

झिजली आयुष्य
होऊन चंदन
करतो वंदन
आई माझी
• रघुनाथ सोनटक्के
१२ मे २०२०, दै. युतीचक्र  

माही झोपळी

माही झोपळी
सुख नांदते घरात
नाई कायचीच कमी
वठी शब्द पेरमाचा
हाय आनंदाची हमी...

चुलीवर मी भाजतो
घामा भिजली भाकर
भुक पोटाची मिटते
येते तृप्तीचा ढेकर....

नेमी दुळ्ळीत रायते
भाजी भाकर कुटका
जाये ना उपासी कोनी
दारातून ह्या भटका...

भीती उभ्या ममतेच्या
देते सावली छप्पर
घारघुर रोज मले
झोप लागते अपार...

काम हाताले झटून
देते बापाचं वावर
पोरं बायको भक्कम
हावो जीता मी जोवर
• रघुनाथ सोनटक्के
 ९ मे २०२०, दै. आदर्श महाराष्ट्र आणि दै. युतीचक्र
१० मे २०२०, दै. जनमाध्यम 

   

पुस्तके

पुस्तके
ज्ञान प्रकाशाने | उजळते डोके
वाचून पुस्तके | नियमित

ज्ञानोबा, तुकोबा | अगाध भांडार
लिहून ते सार | ठेवियले

ग्रंथ हेच गुरू | मानियले ज्यांनी
लिहिलेय त्यांनी | संविधान

दाखविती मार्ग | जणू ते माऊली
पावलोपावली | जगताना

अध्यात्म, विज्ञान | पुस्तके भांडार
आणि व्यवहार | शिकवती

पानापानांतून | ज्ञान त्यांच्या झरे
डोक्यात उतरे | वाचकाच्या

पुस्तकेच गुरू | मित्रासम गुण
शब्दा-शब्दांतून | बोलतात

अनमोल ठेवा | ज्ञानाचा हा मेवा
नव्या या पिढीस | चाखवावा
• रघुनाथ सोनटक्के

 २६ एप्रिल २०२०, दै. युतीचक्र,  २७ एप्रिल २०२०, दै. जनमाध्यम, 
२६ मे २०२०, दै. आदर्श  महाराष्ट्र